Remont dachu płaskiego
Uszkodzenia powstają w głębi budynku, gdy płaskie dachy starzeją się latami oraz jeśli izolacja jest nieodpowiednia lub materiały są źle przetworzone. Renowacja płaskiego dachu jest zatem pilnie konieczna.
Co jest ważne przy renowacji płaskiego dachu?
Szczelność jest prawdopodobnie jednym z najbardziej decydujących kryteriów dla płaskiego dachu. Ponieważ woda i śnieg nie mogą spływać naturalnie, jak w przypadku stromego dachu, przez co nieuchronnie pozostają dłużej na powierzchni dachu, uszczelnienie musi być nienaruszone bez żadnych kompromisów. Dlatego dachy płaskie posiadają uszczelnienie, a nie pokrycie dachowe jak w przypadku dachów stromych. Jeśli płaskie dachy starzeją się na przestrzeni lat lub materiały są źle przetworzone, pojawiają się nieszczelności, które mogą spowodować uszkodzenia w głąb budynku. Renowacja płaskiego dachu jest wtedy pilnie konieczna – przy czym wybór np. folii uszczelniającej ma drugorzędne znaczenie. Ponieważ zarówno bitum, jak i płyty PCV czy FPO spełniają swoje zadanie, jeśli są ułożone fachowo, decydującym czynnikiem jest w tym przypadku bardziej cena. Na przykład wielowarstwowy arkusz bitumiczny kosztuje więcej niż jednowarstwowy arkusz PCV.
Izolacja płaskiego dachu również odgrywa ważną rolę podczas renowacji. Stare warstwy izolacyjne są często niszczone przez wnikanie wody lub nie spełniają już aktualnych norm dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (EnEV). Zgodnie z EnEV wszystkie elementy budynku muszą odpowiadać wartościom orientacyjnym i kryteriom efektywności energetycznej lub elementy muszą być odnawiane i ulepszane energetycznie po określonych okresach. Skutkuje to wieloma regulacjami, ale w dłuższej perspektywie sprawia, że nasze budynki są znacznie bardziej wydajne, przyjazne dla klimatu i zrównoważone. Dlatego tak ważna jest renowacja dachu płaskiego zgodnie z EnEV. Jednak od 1 listopada 2020 r. EnEV została zastąpiona ustawą o energetyce budynków (GEG), która łączy ustawę o oszczędności energii (EnEG), poprzednie rozporządzenie w sprawie oszczędności energii (EnEV) i poprzednią ustawę o energii cieplnej ze źródeł odnawialnych (EEWärmeG) w jedno nowoczesne prawo.
Jakie są rodzaje i zastosowania dachów płaskich?
Skąd właściwie wywodzi się płaski dach? W porównaniu z Europą, budynki z płaskimi dachami istnieją w Ameryce czy Azji od kilku tysięcy lat. Jednak aby odnieść sukces tutaj, w Europie Środkowej, płaski dach musiał najpierw dostosować się do klimatu, zjawisk pogodowych, sezonowych ekstremów, materiałów budowlanych i stylów budowlanych. W okresie renesansu w XIV i XV wieku we Włoszech budowano zamki z płaskimi dachami, które służyły jako ogrody – wzorowane na świecie antycznym. Od połowy XIX wieku, w okresie baroku, idea ogrodów na płaskich dachach przeniosła się także do innych części Europy Środkowej. Ale wraz z nowymi stylami budowlanymi związanymi z uprzemysłowieniem, płaskie dachy zaczęły być budowane ze zbrojonego betonu i z dużą ilością stali. Awangardowy architekt Le Corbusier po raz pierwszy przywrócił modę na wykorzystanie płaskich dachów jako tarasów na dachu w XX wieku. Dziś jest to powszechna metoda powiększania powierzchni mieszkalnej poddaszy. W niektórych miejscach prefabrykowane moduły są nawet używane do przekształcania stromych dachów w płaskie.
Obecnie wszystkie rodzaje płaskich dachów mają wspólną cechę: mogą być nachylone tylko o mniej niż 5°, aby zasługiwały na miano płaskiego dachu.
Zasadniczo płaskie dachy dzielą się na trzy różne kategorie użytkowania:
1. Nieużywane dachy płaskie – na przykład na halach przemysłowych lub niektórych budynkach wysokościowych
Ludzie przebywają na tych dachach tylko wtedy, gdy przeprowadzają prace konserwacyjne, serwisowe lub czyszczące. Dzieje się tak dlatego, że urządzenia klimatyzacyjne, systemy oddymiania i odprowadzania ciepła czy świetliki, takie jak świetliki pasmowe i świetliki kopułkowe, montowane są zazwyczaj na nieużytkowanych połaciach dachowych. Oczywiście muszą być tutaj spełnione odpowiednie normy bezpieczeństwa, takie jak zabezpieczenie przed wpadnięciem do świetlików. Istnieje nawet specjalna norma dotycząca uszczelnień dachów nieużytkowanych, jest to norma DIN 18531.
2. Dachy płaskie w użyciu – np. jako tarasy dachowe, parkingi czy tereny zielone
Gdy tylko ludzie lub pojazdy poruszają się po płaskich dachach, ważna jest już nie tylko szczelność, drenaż i zabezpieczenie przed wpadnięciem, ale także bezpieczna podłoga, na przykład wykonana ze żwiru, płyt kamiennych lub desek. Oczywiście wpływa to również na izolację pod spodem, która nie może ugiąć się pod ciężarem materiałów podłogi i ruchu. Ponadto, w przypadku stosowanej konstrukcji dachowej do płaskich dachów – a zatem także w przypadku renowacji – kolejnym czynnikiem jest to, czy pomieszczenia poniżej są wykorzystywane na przykład jako pomieszczenia mieszkalne lub otwarte parkingi.
3. Zielone płaskie dachy – na przykład ogrody
W zależności od intensywności zieleni, rozróżnia się prostą intensywną zieleń i intensywną zieleń, dla której struktura warstwowa jest każdorazowo dokładnie określona.
Typy budynków, które bardzo często wyposażane są w dachy płaskie to garaże, parkingi wielopoziomowe, hale przemysłowe i produkcyjne, wieżowce oraz obiekty użyteczności publicznej takie jak sale koncertowe, teatry, budynki administracyjne i muzea. Dzięki domom niskoenergetycznym, trend w prywatnym budownictwie mieszkaniowym prowadzi również do płaskich dachów.
Częściowo remontowane obszary dachu płaskiego
Izolacja dachu płaskiego
Każdy rodzaj izolacji, czy to twarda pianka czy miękka izolacja, jest kompatybilny z płaskim dachem. W zależności od rodzaju zastosowania płaskiego dachu, osobistego podejścia do zrównoważonego rozwoju, preferencji firmy wykonującej prace oraz szacowanych kosztorysów, podejmowana jest decyzja o odpowiedniej kombinacji materiałów. Aby odpowiednio wyposażyć płaski dach do celów użytkowych budynku, należy wziąć pod uwagę wartości izolacji termicznej, a w szczególności wartości izotermiczne. W związku z tym renowacja na dużą skalę często ma większy sens niż naprawianie pojedynczych nieszczelności lub wadliwych małych miejsc. W ten sposób dach nie staje się patchworkowym projektem, w którym ciągle pojawiają się te same problemy. Co więcej, woda nie zawsze musi wypływać dokładnie tam, skąd wpływa. Oznacza to, że jeśli uszkodzone obszary są naprawiane fragmentarycznie, wycieki mogą pozostać niewykryte.
Uszczelnienie płaskiego dachu
Uszczelnienie płaskiego dachu znajduje się nad izolacją. Zasadnicze pytanie brzmi, czy uszczelnienie powinno być zapewnione przez bitum czy tworzywo sztuczne. Oczywiście zależy to w dużej mierze od tego, w jaki sposób powierzchnia dachu ma zostać wykorzystana. Bitum ma tę zaletę, że pozostaje trwały przez długi czas. Niezbędnych jest jednak kilka warstw folii bitumicznej. Bardziej ekonomiczne jest natomiast uszczelnienie za pomocą PVC, czyli płyty kompozytowej, którą układa się tylko w jednej warstwie, oszczędzając w ten sposób materiał, czas pracy i wagę. Istnieje również wariant w płynie.
Drenaż na użytkowym, płaskim dachu
Ponadto drenaż na płaskim dachu musi być nienaruszalny, ponieważ stojąca woda ostatecznie może spowodować uszkodzenia, nawet w przypadku gdy uszczelnienie jest dobre. Nachylenie dachu mniejsze niż 5° samo w sobie nie rozwiązuje tego problemu. Jeśli mimo to remontujesz dach płaski, warto dokładnie sprawdzić system odwadniający i w razie potrzeby go zoptymalizować. Ale jak zoptymalizować drenaż płaskiego dachu? Można to zrobić za pomocą systemu odwadniania grawitacyjnego lub podciśnieniowego. Systemy te skutecznie odprowadzają wodę z dachu w kilku punktach przez rury spustowe, które są albo wewnętrzne, a tym samym niewidoczne, albo zewnętrzne, na przykład jako odwodnienie awaryjne.
Fotowoltaika i energia słoneczna na płaskim dachu
Renowacja stwarza doskonałą okazję do dostarczenia energii elektrycznej lub cieplnej na płaski dach. Systemy fotowoltaiczne i słoneczne mogą być wymierzone do każdego typu budynku czy zastosowania oraz łatwo doposażone.
Światło dzienne i wentylacja na płaskim dachu
Płaskie dachy są przystosowane do wprowadzania światła dziennego i świeżego powietrza do pomieszczeń poniżej. Jeżeli świetliki takie jak okna do dachów płaskich, świetliki kopułowe, wyłazy do dachów płaskich czy świetliki pasmowe są już obecne to zdecydowanie powinny zostać sprawdzone przez fachowca podczas remontu dachu płaskiego. Czy świetliki nadal są szczelne? Czy szkło jest nadal nienaruszone, a może porowate? Czy elementy odpowiadają normom energetycznym, które są obecnie stosowane przy remoncie? Jeśli tak nie jest, świetliki mogą stać się słabymi punktami na dachu, które zniwelują wszystkie pozytywne efekty renowacji płaskiego dachu. Ale jeśli chodzi o świetliki: co jest ważne przy renowacji dachu płaskiego? Poświęcamy temu zagadnieniu osobny akapit.
Remont świetlików na płaskim dachu
Podczas renowacji świetlików na płaskim dachu występują trzy sytuacje wyjściowe:
- Nie ma jeszcze żadnych świetlików na miejscu, ale mają one zostać zamontowane podczas remontu. Taki przypadek często ma miejsce np. w przypadku przebudowy nieużywanego płaskiego dachu na taras na dachu. Dobrym sposobem na dostanie się na taras na dachu są wyłazy w płaskim dachu. Wprowadzają one jednocześnie światło dzienne i świeże powietrze do mieszkania poniżej.
- Istnieją już świetliki, których cokoły są nadal nienaruszone i które nawet po renowacji nadal spełniają odpowiednie wymagania dotyczące izolacji, zapobiegania rozprzestrzenianiu się ognia i odległości od poziomu kanalizacji. W tym przypadku nowe górne części są montowane na świetlikach za pomocą adapterów renowacyjnych, na przykład w celu uzyskania lepszej izolacji termicznej, nowego przeszklenia lub ogólnej optymalizacji energetycznej.
- Istnieją już świetliki na miejscu, ale trzeba je całkowicie wymienić. Przyczyną tego jest np. wiek elementów, użyte wcześniej materiały czy konieczność dostosowania wysokości świetlików ze względu na teraz wyższą izolację.
Jeśli świetlik jest całkowicie przebudowywany, tak jak w pierwszej lub trzeciej sytuacji początkowej, dekarz decyduje, jaki rodzaj podbicia zastosować. Ma to kluczowe znaczenie dla całej konstrukcji dachu. Wynika to z faktu, że należy przestrzegać wytycznych dotyczących budownictwa przemysłowego DIN 18234, dotyczących strukturalnej ochrony przeciwpożarowej na dachach wielkopowierzchniowych. Na przykładzie pokazujemy różnice, jakie wynikają z wyboru cokołu.
Belka drewniana
Podczas montażu świetlika stosuje się belki drewniane, aby dopasować wysokość do zamontowanej izolacji. W większości przypadków konieczne jest stworzenie skomplikowanej okładziny wewnętrznej, aby spełnić wszystkie niezbędne przepisy przeciwpożarowe. Naturalnie istnieje również mostek termiczny pomiędzy belką drewnianą a izolacją, którego nie można usunąć. Wynika to z faktu, że ten obszar po prostu nie jest ocieplony, co widać na załączonym schemacie.
Etapy pracy związane z montażem konstrukcji nośnej z belek drewnianych są następujące:
- Dodatkowy transport materiałów
- Cięcie belek drewnianych na wymiar
- Montaż kołkami do podłoża betonowego
- Skręcanie pozostałych belek drewnianych
- Zakrycie belek drewnianych
- Wdrożenie dalszych środków zwiększających bezpieczeństwo przeciwpożarowe zgodnie z normą DIN 18234
Poniższy schemat daje wyobrażenie o tym, jakie dalsze środki ognioodporne są konieczne, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się ognia na płaskim dachu zgodnie z DIN 18234:
Widoczna w budynku wewnętrzna wnęka dachowa musi być obłożona materiałem ognioodpornym, ponieważ sama belka drewniana jest łatwopalna. Na zewnątrz, wokół świetlika, należy ułożyć dodatkową warstwę żwiru. Od spodu, wokół świetlika, należy ułożyć 50 centymetrów izolacji ognioodpornej. W ten sposób powstaje j mostek termiczny pomiędzy izolacją a wylewką, co może prowadzić do przecieków i strat energii.
Podstawa LAMILUX GRP z lub bez izolowanym termicznie kołnierzem podstawy
Te dodatkowe etapy pracy, jak również dalsze działania konstrukcyjne zgodne z normą DIN 18234 nie są konieczne, jeśli zamontowana jest podstawa z tworzywa sztucznego wzmocnionego włóknem szklanym firmy LAMILUX. Podstawa dostępna jest bez lub z izolowanym termicznie kołnierzem podstawy i z łatwością osiąga wymagane 25 centymetrów nad poziomem odprowadzania wody dla urządzeń oddymiających i odprowadzających ciepło (SHEV) oraz 15 centymetrów dla świetlików kopułkowych i okien przeznaczonych do dachów płaskich. Aby zachować zgodność z normą DIN 18234, ani żwir, ani oddzielna warstwa izolacji nie są już potrzebne.
Dlaczego nie są konieczne żadne dodatkowe środki, aby wsporniki LAMILUX GRP spełniały wymogi normy DIN 18234? Napisaliśmy na ten temat osobny artykuł: Ochrona przeciwpożarowa zgodnie z normą DIN 18234. Oto krótkie wyjaśnienie: GRP, czyli tworzywo sztuczne wzmocnione włóknem szklanym, jest tak zwanym ciepłym materiałem i jest instalowane poniżej poziomu izolacji w cokołach LAMILUX. Oznacza to, że mostek termiczny opisany powyżej został pominięty. Ponadto GRP ma inne właściwości przeciwpożarowe niż PVC. Oznacza to, że dodatkowe środki można pominąć.
Wniosek: Renowacja dachu płaskiego jako opcja naprawy i optymalizacji
Renowacja dachu płaskiego jest konieczna ale oferuje wiele możliwości optymalizacji wydajności budynku, zarządzania energią i wydajności światła dziennego. Ważne jest, aby zwracać uwagę na normy, takie jak DIN18234 i myśleć odważnie. Dzięki temu po remoncie nie będziesz mieć większych problemów niż wcześniej, na przykład z powodu nie wykrytych nieszczelności lub problemów z przepisami przeciwpożarowymi. Dlatego też zawsze warto współpracować ze specjalistycznymi firmami i specjalistami od renowacji, którzy są idealnie przygotowani do renowacji, zarówno pod względem obróbki, jak i portfolio produktów.